Democracy Dies with Dictatorship
نگرش و نگارش؛ دکترمحمدرضاذوالفقاری
Nov 13, 2022
بانوصدیقه وسمقی'صاحب نظر در فقه و مبانی اسلامی فارغ التحصیل دکتری از دانشکده الهیات دانشگاه تهران اخیرا به نقد و بررسی کتابش با عنوان"مسیر پیامبری"پرداخت.
او بطور تحلیلی ثابت کرده و معتقد است که هیچ پیامبری از سوی خدا برگزیده نشده و وحی و فرشته و بعثت رسولان واقعیت ندارد.
اُمّهات مدعیات این پژوهشگر و استاد دانشگاههای آلمان و سوئد این‌گونه بیان شد:
رابطه‌ی انسان و خدا هرگز از سوی خدا آغاز نشده و خدا کسانی از انسان ها را به عنوان فرستاده خویش برنگزیده است و پیامبران حاملان وحی و پیام آورانی از آسمان به زمین نبوده‌اند!!
خانم وسمقی ضمن ذکر دلایلی ذیلا اثبات کرده که این رابطه معکوس است و رابطه بین خدا و بشر اتفاقا از زمین به آسمان بوده است و این انسان است که در جستجوی خداست و برای رابطه با او جهد و تلاش نموده است.
به تعبیر ایشان؛ انسان' مبتکر رابطه با خداست !
و این انسان است که با خدا رابطه برقرار میکند نه خدا با انسان...
از این رو پیامبر همان شخص "مبتکر و خلّاقی است که خدا را برمی‌گزیند و با او رابطه برقرار میکند و درک خود از خالق هستی و رمز آفرینش و حاصل این رابطه را به عنوان پیام خود به میان مردم می‌برد.
وحی نیز انکشاف فهم انسان از خدا و هستی است و نه کلام خدایی که فرشتگانی بالدار از آسمان و از سوی خدا و با صدای عجیب بر رسول نازل کرده است.
نویسنده‌ی کتاب "مسیر پیامبری" معتقد است که هیچ دلیلی برای این باور'جز ادعای خود پیامبر برای برگزیده شدن از سوی خدا وجود ندارد.
کسی از لبان خدا چنین چیزی را نشنیده و تنها کسی که مدعی ست از لبان فرشتگان و از سوی خدا بعثت بر او موکد و موظف شده'خود رسولان بودند..
خانم دکتر وسمقی با این استدلال دست کم چهار دلیل برای ادعای خود مطرح کرده که با طرح نفی ارسال رسل از سوی خداوند، به حل معضلات فکری و عملی دینداران می پردازد و آنها را به چالش میکشد.
مهم‌ترین دلایل خانم وسمقی برای آنکه نشان دهد پیامبران، فرستاده‌های خداوند نیستند این است:
۱- چرا برای همه زمان‌ها و همه اقوام، پیامبری از سوی خدا فرستاده نشده است؟
این ناقض لطف خدا برای هدایت ابناء بشر در طول تاریخ است.
۲- چرا پیام الهی بطور اطمینان بخش به آیندگان نرسیده و راه تفسیرهای متعدد و گاه متضاد باز است و از این رو اصحاب هر دینی دچار انواع اختلافات نظری و عملی گردیده‌اند و این اندازه جامعه را به تَعَب و رنجِ تشخیص درست از نادرست دچار کرده است؟
این نیز ناقض روشنایی پیام و استحکام سخن خداوند است.
۳- چرا برخی گزاره‌های کتاب مقدس با علم در تضادند؟
چرا این نکته در تناقض با خرد و واقعیت‌هایی است که مورد سنجش قرار می‌گیرند؟
۴_چرا همه پیامبران، مرد بودند و خداوند نسبت به زنان از این جهت تبعیض قائل شده است؟
آیا این نکته عدالت خدا را نقض نمی‌کند.؟
دکتر وسمقی موارد یاد شده را دلایلی می‌یابد که اگر قبول کنیم کتاب مقدس را نتیجه سخن گفتن خدا با انسان بدانیم، پس باید بپذیریم همه ابناء بشر در طول تاریخ مورد لطف خدا نبوده و از میان همه اقوام و از بین زنان پیامبری انتخاب نکرده است.
همین اشکالات است که بانو وسمقی را بر آن می‌دارد تا نشان دهد افرادی هم که خود را پیامبر معرفی کرده‌اند از سوی خداوند برگزیده نشده‌اند و کتاب مقدس پیام خدا نیست.
علاوه بر این خانم دکتر وسمقی بر دو عامل مهم تاکید دارد:
اولا تعدد تفاسیر و تکثر فرقه‌ها و خوانش‌های آیات و اختلافات عمیق میان برداشت ها از آنچه کلام خدا نامیده می‌شود'
و ثانیا رویکرد‌های خشونت بار اسلام مانند داعش، طالبان و.......نشان می‌دهد که آیات از استحکام معنایی، شفافیت و صراحت برخوردار نیستند و تن به هر خوانشی حتی خوانش داعشی هم می‌دهند.
همین نزاع‌ها از نظر ایشان دلیلی است بر اینکه قرآن پیام خدای عالم و لطیف نیست...
ایشان در بخشی از بیانات خود برداشت های دکترعبدالکریم سروش؛ استاد ملکیان و مجتهد شبستری را مثال می آورد.
ایشان تاکید میکند؛ خدای هر پیامبری تجربه ی شخصی اوست و هیچ دلیلی نیست که خدایی که پیامبران تجربه کرده اند خدای واقعی باشد.
ایشان در نهایت میگوید؛ به خدای واقعی باور دارم ولی او را نمی شناسم.
برای این بانوی خردورز و نواندیش آرزوی سلامتی دارم و امیدوارم او را در قامت یک خردگرای تمام عیار ببینیم.